“Moonphase” เป็นฟังก์ชั่นการใช้งานที่น้อยคนนักจะใช้งานจริง ๆ การดูวงโคจรของดวงจันทร์ใน 29.5 วันของทุกเดือน คงเป็นเรื่องง่ายกว่าถ้าดูในแอพลิเคชั่นหรือจากข้อมูลดาราศาสตร์ในเว็บไซต์ แต่ใครกันที่ใช้ประโยชน์ของข้างขึ้นข้างแรมในใช้งาน ? ในวันนี้จึงนำบทความ “Moonphase นาฬิกาที่มีฟังก์ชั่น การดูวงโคจรของดวงจันทร์” มาฝากกันครับ
ในอดีตนักทำนายดวงดาว โหราศาสตร์ใช้ความรู้ สังเกตการเคลื่อนที่ของดวงดาว รวมถึงดวงจันทร์และดวงอาทิตย์ เพื่ออธิบายปรากฎการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ในเมืองปราก (Prague) สาธารณรัฐเช็ก มีหอนาฬิกาดาราศาสตร์ ตั้งตระหง่านกลางจตุรัสเมืองเก่า เป็นหอนาฬิกาที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่ง สร้างในปี ค.ศ.1410 ซึ่งเป็นการอธิบายตำแหน่งโคจรของดวงอาทิตย์และดวงจันทร์บนท้องฟ้า
moonphase-watch
การโคจรของดาวบริวารของโลก ทำให้เกิดอีกสิ่งหนึ่งนั้นก็คือ น้ำขึ้นน้ำลงถือเป็นปรากฎการณ์ทางธรรมชาติที่มีความสำคัญต่อการเดินเรือเสมอมา คงไม่แปลกที่ในสมัยศตวรรษที่ 18 เรือเดินสมุทรทั้งหลายมีนาฬิกาคุณปู่ (Longcase Clock) ถูกจัดวางให้อยู่บนเรือ หากแต่ว่านาฬิกาคุณปู่นี้ไม่เพียงแต่จะบอกเวลาเท่านั้น ยังมีฟังก์ชั่น “Moonphase” ในรูปแบบดวงจันทร์หน้าคน (Moon face) ตามสมัยนิยมของยุควิคตอเรีย (Victoria) ในศิลปะแบบนวศิลป์ (Art nouveau)
Breguet-classic-watch-moonphase
จากนาฬิกาคุณปู่ (Longcase Clock) มาถึงนาฬิกาพก (Pocket watch) ฟังก์ชั่น “Moonphase” ยังคงได้รับการตอบรับเรื่อยมา ค.ศ. 1818 Bregeut แบรนด์นาฬิกาที่เก่าแก่ ผลิตนาฬิกาพกแสดงฟังก์ชั่น “Moon phase”บนหน้าปัด No.3066 ออกแบบโดยเจ้าของแบรนด์ Abraham-Louis Breguet ขนาดตัวเรือน 48mm. ตัวเรือนทองคำรูปแบบของดวงจันทร์หน้าคน( Moon face) ปรากฎในรูปแบบงานศิลปะแบบ อาร์ตเดโค่ (Art deco)
Rolex-Extremely-rare-riple_Date-Moonphase-so-called-Padellone-large
Patek philippe นำฟังก์ชั่น “Moonphase” มาใส่ในนาฬิกาข้อมือเรือนแรกในปี ค.ศ. 1925 ในภายหลัง Rolex ผลิตนาฬิกาข้อมือที่มีฟังก์ชั่น “Moonphase” รุ่น 8171ในปี 1949 ตัวเรือนขนาด 38 mm มาร์เกอร์หลักขีด แสดงวันที่และเดือนในตำแหน่ง 12 นาฬิกา หน้าปัดย่อย Moonphase ยังคงเป็นหน้าคนในรูปแบบอาร์เดโค (Art deco)
moonphase-watch-front
รูปแบบของ Moonphase ได้เปลี่ยนไปตามยุคสมัย ศตวรรษที่ 18 ดวงจันทร์จะมีลักษณะเป็นรูปหน้าคน หรือที่เรียกว่า “Moon face” รูปแบบศิลปะแบบนวศิลป์ (Art nouveau) เป็นการนำศิลปะแบบดั้งเดิม เน้นลายธรรมชาติ อ่อนช้อย แต่ให้ความสำคัญกับมิติและรูปทรง ดวงจันทร์ ถูกเชื่อมโยงกับความเชื่อต่าง ๆ ในแต่ละประเทศ ที่บนดวงจันทร์จะมีเทวดาที่ดูแลรักษาเด็ก ๆ เมื่อถึงเวลาเทวดาจะลงดูแลมนุษย์บนโลก ทำให้คนสมัยก่อนเห็นดวงจันทร์เป็นหน้าคนหรือเทวดาตามความเชื่อ ซึ่งอาจจะเป็นแรงบันดาลใจในการออกแบบ Moonphaseในยุคสมัยนี้
moonphase-Art-nouveau
A trip to the moon (Voyage dans la Lune,1902) ถือว่าเป็นหนังไซไฟ (Sci-fi) ระดับตำนานยุคแรกจากประเทศฝรั่งเศส ภาพของจรวจพุ่งชนดวงจันทร์เป็นสิ่งที่โด่งดังมาก สำหรับความเชื่อเรื่องเดินทางไปยังดวงจันทร์ในสมัยนั้น ถือว่าเป็นแรงบันดาลใจในเชิงสร้างสรรค์ภาพลักษณ์ของดวงจันทร์แบบใหม่ ร่วมกับงานวิทยาศาสตร์
ในปี 1920 ศิลปะแบบอาร์ตเดโค่ ถูกใส่ลงไปนาฬิกาในรูปแบบของ Moonface หรือแรกว่า “Man in the moon” มีการลดทอนรายละเอียด ใช้เส้นที่เรียบง่าย ตอบสนองการปฏิวัติของวงการวิทยาศาสตร์
IWC-PORTOFINO-HAND-WOUND-MOON-PHASE-large
หลังจากสงครามโลก วงการอุตสาหกรรมได้เติบโตรวดเร็ว เพื่อตอบสนองกับการฟื้นฟูบ้านเมืองหลังสงคราม รูปแบบศิลปะที่ต้องใช้เวลาได้ถูกแทนที่จากศิลปะ Mimamalism รูปแบบของ Moon phase จะมีรูปแบบสีทองเรียบ ๆ ไม่มีลวดลาย เน้นความเรียบง่าย และการใช้งานเป็นหลัก เช่นนาฬิกา IWC , Junghan
omega-watch-moonphase
ปัจจุบันนวัตกรรมและเทคโนโลยีพัฒนาสิ่งใหม่ ๆ ขึ้นมา การออกแบบ Moon phase จึงมีลวดลาย จากการใช้เครื่อง CNC หรือการสลัก ดวงจันทร์มีพื้นผิวที่มีมิติและสามารถในการสะท้อนแสงได้ Moonphase ถือว่าเป็นฟังก์ชั่นการใช้งานที่มีอย่างยาวนาน จากการบอกเดือนของคนสมัยการ ถึงแม้ในปัจจุบันจะเป็นฟังก์ชั่นที่ไม่มีการใช้งานทั่วไปแล้ว แต่ Moonphase ถูกยอมรับในรูปแบบงานศิลปะที่หรูหราและมีค่าไม่น้อยทีเดียว
เป็นอย่างไรกันบ้างครับสำหรับเรื่อง “Moonphase นาฬิกาที่มีฟังก์ชั่น การดูวงโคจรของดวงจันทร์” น่าจะเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านไม่มากก็น้อยครับ สำหรับเรื่องราวเกี่ยวกับนาฬิกายังมีอีกมาก ท่านสามารถอ่านได้จาก บทความเกี่ยวกับนาฬิกา เพื่อเป็นความรู้สำหรับผู้ที่สนใจศึกษานาฬิกากันครับ
แหล่งอ้างอิง
: https://www.pixiuwatch.com/blogs/history-of-watches/moonphase
: https://www.hautetime.com/the-waxing-appeal-of-vintage-moon-phase-watches/93907/
: https://www.daviddugganwatches.co.uk/one-to-watch/2019/a-guide-to-the-moonphase-complication/
: https://www.timepiecechronicle.com/features/2017/6/21/moonphases
: https://realstyle.therealreal.com/moon-phase-watch-history-iwc-zenith-audemars-piguet/
: https://www.iwmagazine.com/news-and-now/20150918/breguets-art-and-innovation-in-watchmaking-exhibit/
: http://www.lovedesigner.net/a-trip-to-the-moon/
: https://www.timepiecechronicle.com/features/2017/6/21/moonphases
: https://www.pinterest.com/pin/381328293429598848